Droga do Morza

„Od z y s k a n e w y b r z e ż e przedstawiało właściwie pas dziewiczego niemal piasku, porośniętego miejscami lasem, poprzerzynanego małymi rzeczkami i strumieniami; pas ten urozmaicały w kilku miejscach wyniosłe, urwiste brzegi wzgórz Redłowa, Rozewia i Pilic. Niestety, historyczny port Polski, Gdańsk był wrogo nastawiony do nowego sąsiada. W czasie zmagań 1920 r. w trudnych dniach sierpniowych, kiedy fala wojny na wschodzie dotarła do bram Warszawy, Gdańsk odmówił wyładowania u siebie amunicji i materiałów wojennych, które nadeszły morzem z Francji. Jednak dzięki zdecydowanemu stanowisku dowódcy konwoju, zaczęto powoli wyładunek. Polskie władze  wojskowe postanowiły także wyładowywać amunicję z okrętów we wsi Gdynia, która posiadała linię kolejową, a morze pod Gdynią było głębokie, co pozwalało na zakotwiczanie statków blisko brzegu. Materiał przeładowywano ręcznie na barki, którymi przewożono następnie na ląd.”

dr Witold Rawski

Dostęp do morza jest bardzo ważny pod względem gospodarczym i strategicznym. Polska droga do morza była wyboista, pełna poświęceń i niesamowitych historii. Dzięki wspaniałym dowódcą, politykom, generałom, kapłanom, a także bankom, mamy port Gdynia.

Historia odzyskaniu dostępu do morza jest tłem do pokazania siły polskiej przedsiębiorczości połączonej z odważną, ale rozsądną polityką banku centralnego i polskich banków państwowych, które pozwoliły rozwinąć i usamodzielnić ekonomicznie Polskę. W trakcie tworzenia wystawy i ścieżek edukacyjnych skupiliśmy się na rozwoju gospodarczym i naukowym, pobudzaniu przedsiębiorczości ma ona być nie tyle lekcją historii, ale korzystając z niej wskazać na konkretne mechanizmy rynkowe, których wykorzystanie może wspomóc rozwój gospodarczy państwa.

W drodze do morza synergia dwóch nurtów – walki zbrojnej i rozwoju gospodarczego była w stanie zbudować Polskę silną i niepodległą. Dobrym przykładem współdziałania tych dwóch nurtów są losy polskiego Pomorza w ciągu 100 lat od Zaślubin.

Zaślubiny były z jednej strony podsumowaniem wieloletnich działań na rzecz odzyskania dostępu Polski do morza Bałtyckiego, a z drugiej początkiem aktywnej obecności Polski. Krótki okres wolnej Rzeczypospolitej zaznaczył się przede wszystkim realizacją ambitnego, i uwieńczonego sukcesem, planu rozbudowy Gdyni w znaczący ośrodek gospodarczy, ale przede wszystkim zwróceniem się kraju w stronę morza. Współcześnie gwałtowny rozwój przemysłu portowego, a także małych i średnich firm produkcyjnych, transportowych, przetwórczych powiązanych z gospodarką morską czyni z Pomorza jeden z motorów rozwoju ekonomicznego Polski.

Szalenie istotne, w okresie międzywojennym, poza samym faktem przyłączenia 140 km pasa wybrzeża do Polski było zagospodarowanie pustego i zasiedlonego jedynie przez kaszubskich rybaków wybrzeża.

Album opracowany w ramach projektu przybliża czytelnikowi kluczowe znaczenie dostępu do morza oraz trudną drogę do jego uzyskania. Dzięki licznym zdjęciom archiwalnym oraz cytatów ze wspomnień i dokumentów album inspiruje do zgłębiania tematu na własną rękę.

Główną formą przekazu w dzisiejszych czasach jest OBRAZ dlatego by dotrzeć do szerokiego grona publiczności, a także w sposób bardziej przystępny opowiedzieć zawiłą historię, która doprowadziła do zaślubin Polski z morzem nakręciliśmy film dokumentalny. Znajdujące się w nim liczne elementy fabularyzowane oraz materiały archiwalne zostały zrealizowane przez ekipę wybitnych artystów i historyków, autorów wielu dokumentów o najnowszej historii Polski. Film miał swoją ogólnopolską premierę w TVP 1 10 lutego 2021 roku.